Basenji to rasa dość nowa, ale już bardzo popularna w naszym kraju. Te afrykańskie psy w bardzo pierwotnym typie są niezależne i uparte, ale jednocześnie ciekawskie i lubiące atencję człowieka, świetnie wpasowują się w życie w warunkach miejskich. Jaka jest historia i charakter basenji, czyli psa, który nie szczeka i kto będzie odpowiednim opiekunem dla szczeniaka tej rasy?
Spis treści:
Basenji – historia
Nazwa rasy basenji pochodzi od słowa „schenzi”, które określa psy w typie pierwotnym i prymitywnym, żyjące w strefie równikowej. Psy podobne do basenji zobaczyć istniały od wieków, a najstarsze źródła mówią o malowidłach w egipskich piramidach. W swojej ojczyźnie Kongo, jak i w innych rejonach Afryki gdzie podobne psy występowały, pomagały w polowaniach wystawiając i płosząc z wysokiej trawy zwierzynę, a najodważniejsze z nich brały udział nawet w polowaniach na lwy. Zakładano im obroże z dzwonkiem, gdyż już wtedy zauważono, że psy te nie szczekają nawet w trakcie ekscytujących dla nich polowań. Psy z tamtych rejonów nigdy nie miały życia takiego jak czworonogi w Europie czy USA. Nie były nigdy pupilami dam dworu a żyły przy wioskach, pomagały w polowaniu, czasem same były zjadane. Musiały dobrze radzić sobie koegzystując z ludźmi, ale też żyć samodzielnie, stąd tak duża niezależność psów w typie pierwotnym.
W XIX wieku kolonizatorzy i badacze zaczęli zauważać kongijskie terriery i opisywali je w swoich kronikach, w 1895 roku po raz pierwszy pokazano protoplastów dzisiejszego basenji na największej światowej wystawie psów Crufts. W 1937 roku w Wielkiej Brytanii powstał pierwszy miot basenji.
Wygląd rasy psa
Basenji to pies średniej wielkości, lekki i atletycznie zbudowany. Psy według wzorca rasy mierzą w kłębie do 43 cm a suki do 40 cm. Ich waga waha się od 9 do 12 kg, dlatego taką popularność zyskuje sobie basenji jako pies żyjący w mieszkaniach.
Basenji ma stojące uszy, lekko skośne oczy a swój ogon nosi zawinięty na plecach.
Basenji występują w kolorach: czarny z białym, rudy z białym, czarny tricolor z białym, pręgowany z białym.
Basenji – cena
Basenji nie należy do tanich ras psów, ich ceny wahają się od 5 do 10 tysięcy złotych. Pamiętajmy o kupowaniu basenji w zarejestrowanej w Związku Kynologicznym w Polsce hodowli. W Polsce nie ma wielu hodowli tej rasy, która staje się bardzo popularna, dlatego na listę oczekujących na szczenię lepiej zapisać się jak najwcześniej.
Basenji – usposobienie
Basenji to rasa psa w typie pierwotnym, który musiał pomagać w polowaniach, ma więc instynkt łowczy i dobry węch a do tego musiał radzić sobie w życiu bez dużej pomocy człowieka, dlatego cechuje go samodzielność. Są to psy uparte, mające własne zdanie, które mogą na spacerach chodzić swoimi ścieżkami, uciekać do psów a w lesie pobiec za tropem. Mają tendencję do polowania na ptaki czy koty i może być tak, że basenji nigdy nie będzie mógł być puszczony luzem bez długiej linki. Dlatego tak ważne jest szkolenie basenji od szczeniaka, ze szczególnym naciskiem na problematyczne dla nich przywołanie.
Basenji określany jest mianem psa o charakterze kota, nie tylko ze względu na swoją niezależność i chadzanie własnymi ścieżkami, ale również dlatego, że psy te prawie w ogóle nie szczekają. Są niezwykle cichymi psami i nie usłyszymy od nich typowego przerywanego, głośnego szczeku a pojękiwanie, gulgotanie przypominające odbijanie się, czy dźwięk brzmiący jak jodłowanie.
Basenji mimo swojej kociej niezależności na spacerach, w domu jest psem towarzyskim, wesołym i ma zabawne pomysły. Jeśli dotrzemy do niego metodami pozytywnych wzmocnień, możemy uczyć go różnych komend, sztuczek i nawet zaangażować się w treningi agility.
Hodowla basenji
Chcąc kupić szczenię basenji, znajdźmy dobrą hodowlę należącą do Związku Kynologicznego w Polsce, w skrócie ZKwP. Tam otrzymamy metrykę urodzenia, na podstawie której wyrobić możemy psu rodowód w oddziale przynależnym do naszego miasta. Aby nasz basenji mógł być rozmnażany, musi otrzymać minimum 3 oceny doskonałe na 3 wystawach psów rasowych. Każda szanująca się hodowla, która dba o zdrowie rasy, musi wykonać badania np. wzroku i badania genetyczne swoim psom przed rozrodem. Basenji nie jest bardzo łatwy w hodowli, suka ma cieczkę tylko raz do roku i ciężko zajść jej w ciążę. Pomaga trzymanie większej grupy basenji, wtedy cykl się reguluje.
Basenji szczeniak – dla kogo?
Basenji nadawać się będzie do każdego domu, który poświęci mu czas na szkolenie, szczególnie w zakresie przywołania i zaakceptuje jego kocią naturę. Psy te ze względu na swoją wielkość odnajdą się nawet u aktywniejszych emerytów. Basenji to pies lubiący ruch, ale nie musi biegać codziennie maratonów, wystarczą mu dłuższe spacery do lasu czy parku. Niemniej jednak basenji nie pogardzi amatorskim bikejoringiem, czyli bieganiem przy rowerze, czy canicrossem, czyli joggingiem z właścicielem. Psy tej rasy chętnie nauczą się pracy węchowej np. nosework.
Basenji nadaje się do rodzin z dziećmi, ale rodzic musi pamiętać, szczególnie w przypadku małych dzieci, by nie dać pociechom zamęczać psa przytulaniem, łapaniem za ogon czy wkładaniem placów do oczu, gdyż basenji od razu powie, że coś mu się nie podoba i może ugryźć dziecko. Basenji mieszkający w domu z dzieci powinien mieć swój bezpieczny zakątek gdzie może się schować, odpocząć i nikt nie będzie go niepokoił.
Basenji nie nadaje się do mieszkania na zewnątrz, chyba że w bardzo ciepłym klimacie. Dobrze znosi wysokie temperatury, ale na mrozie potrzebuje kurtki dla psów, więc musiałby spać w nowoczesnym, dobrze ogrzewanym kojcu.
Basenji będą dobrze czuły się zarówno w mieście w mieszkaniu, jak i w domu z ogrodem, ale ogród nie zwalnia właścicieli ze spacerów z psem. Basenji musi eksplorować teren, węszyć, poznawać inne psy i ludzi, inaczej wymyśli sobie sam rozrywkę w naszym ogrodzie, która niekoniecznie poprawi jego stan…
Basenji – żywienie i pielęgnacja
Basenji wymaga żywienia dobrą, w pełni zbilansowana karmą przeznaczoną do wieku. Może być również na diecie BARF, jednak opiekun musi mieć dużą wiedzę na temat żywienia, aby móc dobrze ją zbilansować.
Basenji nie wymaga specjalnej pielęgnacji, poza obcinaniem pazurów i okazjonalnym myciem. Jego krótka sierść należy przeczesywać delikatną, gumową szczotką. Rasa jest znana z tego, że lubi zachowywać czystość i wylizywać się niczym kot.
Choroby rasy Basenji
Basenji to rasa bardzo zdrowa i może żyć nawet 15 lat. Może wystąpić dysplazja bioder albo choroby oczu takie jak PRA. Typową dla basenji chorobą genetyczną, na którą na szczęście są dostępne testy, jest zespół Fanconiego, czyli metaboliczne zaburzenia kanalików nerkowych. Pamiętajmy o tym, że dobry hodowca bada swoje psy przed rozrodem i tylko w takich hodowlach kupujmy szczenięta rasy basenji.