Użytkowe owczarki australijskie nadal w Stanach Zjednoczonych pomagają przy wypasie krów, ich wystawowi bracia jednak stają się, ze względu na wygląd i mało niezależny charakter, ulubieńcami do towarzystwa. Owczarki australijskie to psy trudne, wymagające ruchu i szkolenia, bez których mogą demolować mieszkanie i gryźć dzieci. Szczekliwe i nad wyraz entuzjastyczne, często nie znajdują zrozumienia w domach, które nie są w stanie sprostać ich potrzebom. Jaki jest owczarek australijski i jak stworzyć mu odpowiednie warunki do życia?
Spis treści:
Owczarek australijski – historia
Owczarek australijski wbrew swojej nazwie, wyhodowany został w USA. Dlaczego więc Australia? W XIX i XX wieku do Stanów Zjednoczonych sprowadzano dużo australijskich merynosów, a towarzyszyli im baskijscy pasterze wraz ze swoimi owczarkami.
Amerykanie tak pokochali psy basków, że zaczęli sami je hodować, a po II Wojnie Światowej ich popularność wręcz eksplodowała. Przyczynił się do tego rozwój rodeo i jazdy konnej w stylu western, gdzie owczarki australijskie towarzyszyły uczestnikom, zaganiając krowy. Największą popularność zyskały za sprawą Jaya Sislera, trenera psów, którego pies o imieniu Shortie obecny jest w rodowodach prawie każdego owczarka australijskiego.
Już w 1957 roku powstał w USA, Klub Owczarka Australijskiego i każdego osobnika rejestrowano, prowadząc księgi rodowodowe. To właśnie mniej więcej wtedy owczarki australijskie, zaczęły być bardzo popularne i niektórzy hodowcy chcieli oficjalnego uznania rasy przez AKC (American Kennel Club) odpowiednika europejskiego FCI. Inni natomiast bali się, że hodowla tych psów na wygląd i w kierunku wystaw zabije w nich instynkt pasterski. Dlatego oficjalne uznanie rasy nastąpiło dopiero w 1993 roku.
Czy owczarek australijski lubi dzieci?
Jak wspomniano wyżej, owczarek australijski wymaga odpowiedniego wychowania, w przeciwnym razie może być agresywny zarówno w stosunku do dorosłych jak i do dzieci. Jest to jednak pies, który bardzo lubi dzieci, jeśli jest od małego przyzwyczajany do zabawy z nimi. Nie ma więc powodu, aby trzymać tego psa z dala od dzieciaków. Wręcz przeciwnie, uczmy go zabawy z nimi i przebywania w towarzystwie najmłodszych, aby socjalizować psa.
Owczarek australijski – wygląd
Mają atletyczną budowę ciała, mogą mieć długi ogon, połowiczny lub nie mieć go w ogóle i psy bez ogona najczęściej spotyka się wśród linii wystawowych. Mają bardziej kwadratową niż prostokątną sylwetkę i dłuższą sierść, szczególnie na portkach, ogonie i kryzie.
Jak duże są owczarki australijskie?
Owczarki australijskie to psy średnio duże, psy mierzą 51-58 cm w kłębie przy wadze 20-30 kg, suki zaś 46-53 cm w kłębie przy wadze 15-25 kg.
Jakie włosy ma owczarek australijski?
Owczarki australijskie występują w umaszczeniach, które czynią je tak oryginalnymi: czarne, czekoladowe, niebiesko marmurkowa, czerwona marmurkowa, wszystkie z możliwym tricolorem i białymi znaczeniami.
Jaka jest cena owczarka australijskiego?
Ile kosztuje owczarek australijski? Szczenię owczarka australijskiego kupione w hodowli zarejestrowanej w Związku Kynologicznym w Polsce kosztuje od 7 do 12 tysięcy złotych. Jest to rasa bardzo popularna i w zależności od linii hodowlanych, osiągnięć wystawowych lub sportowych rodziców ceny mogą być przeciętne, lub bardzo wysokie.
Owczarek australijski – usposobienie
Owczarki australijskie to psy bardzo aktywne, zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Jako owczarki predysponowane są do pracy z człowiekiem i dla człowieka, mając wysoko rozwinięte popędy. Charakterystyką pracy owczarka australijskich jest zaganianie i gryzienie krów w nogi i głowę, jeśli te nie chcą się ruszyć. Przez to muszą być psami nieustępliwym i pewnymi siebie, niebojącymi się podjąć wyzwania. Bywają nawet agresywne do innych psów czy obcych ludzi i czasem są terytorialne.
Czy owczarek australijski jest agresywny?
Niektóre osobniki, w wyniku hodowli na wygląd, mogą być lękliwe albo nadmiernie emocjonalne, nieumiejące opanować swojej energii i popędów, mogą mieć również problemy z odpoczywaniem w domu. Przez to wszystko owczarek australijski potrzebuje ciągłego szkolenia, jeśli go nie otrzyma, jego instynkt pasterski obróci się przeciwko nam i pies może nawet gryźć dzieci czy inne psy próbując je zaganiać. Odpowiedź na to pytanie brzmi więc tak: owczarek australijski potrafi być agresywny, jednak odpowiednio wychowany taki nie będzie.
Czy owczarek australijski jest inteligentny?
Owczarki australijski są uważane za bardzo inteligentne i mądre zwierzęta, które szybko przyswajają nową wiedzę. Poza tym owczarki australijskie są oddane swojemu właścicielowi i rodzinie, są towarzyskie i przyjacielskie, chociaż do obcych ludzi podchodzą z dystansem i nie są zbyt wylewne.
Owczarki australijskie nie mogą być szkolone awersyjnymi, przymusowymi metodami, gdyż pies taki szybko zgaśnie i nie będzie wykazywał entuzjazmu, jedynie wyuczoną bezradność. Szkolić je należy za pomocą pozytywnych wzmocnień i wspólnej nauki przez zabawę.
Owczarki australijskie nadają się doskonale do trenowania wszelkich sportów kynologicznych jak agility, frisbee, obedience czy flyball, chociaż do poziomu większego niż amatorski lepiej wybierać psy z linii użytkowych lub mieszanych, gdyż wystawowe psy są często powolne i trochę ociężałe, mają również słabsze naturalne popędy.
Hodowla
Owczarki australijskie należy kupować w ZKwP, czyli Związku Kynologicznym w Polsce. Szczenie otrzyma metrykę urodzenia, na podstawie której wyrobić można mu rodowód. Wzięcie udziału w minimum 3 wystawach i otrzymanie na nich ocen doskonałych da psom tej rasy uprawnienia hodowlane. Nie można rozmnażać ze sobą dwóch osobników o umaszczeniu marmurkowym, gdyż szczenięta najprawdopodobniej będą ślepe i głuche. Istnieją 3 typy owczarków australijskich zależnie od ich rodowodu i przeznaczenia hodowlanego: typ użytkowy pasterski owczarka australijskiego, wystawowy i tzw. vers (od słowa versatile, czyli wszechstronny), który jest mieszanką linii wystawowych z użytkowymi, najczęściej wybierany do sportów.
Czy owczarek australijski może mieszkać w bloku?
Owczarek australijski to pies, który lubi się wybiegać, dlatego dobrze, żeby zapewnić mu odpowiednie do tego warunki. Nie oznacza to jednak, że musi on mieszkać w domu. Równie dobrze owczarki australijskie mogą mieszkać w mieszkaniach w bloku. Nie ma ku temu przeciwwskazań, ale pamiętajmy, żeby często zapewniać im ruch.
Owczarek australijski – szczeniak dla kogo
Owczarki australijskie sprawdzą się u osób aktywnych, a dla tych, którzy mieli już wcześniej psy szkolone sportowo będą rasą dość łatwą w prowadzeniu. Dla początkujących jednak mogą być trudne i opiekun psa potrzebować będzie dużo zapału i wytrwałości w chodzeniu na szkolenie z posłuszeństwa czy sportów.
Owczarki australijskie ewentualnie nadają się do domu z dziećmi, jednak osobniki zbyt nerwowe i mające problemy z emocjami mogą źle się czuć przy dzieciach, które dodatkowo będą nakręcać ich reaktywność. Jednak czy trafimy na owczarka australijskiego spokojnego i stonowanego, czy szalonego albo lękliwego, musimy pamiętać o zachowaniu szczególnej ostrożności w kontaktach psa i dziecka. Pociecha nie może męczyć psa, napastować ani gonić, nauczyć trzeba dziecko odpowiedniego dotykania psa i zabaw z psem zamiast wymuszania przytulania. Owczarek australijski musi mieć swoje bezpieczne miejsce, gdzie może od dziecka odpocząć.
Owczarki australijskie nie nadają się na stróżów posesji, poza nadmiernym szczekaniem nie odstraszą ani wyglądem, ani nie zaatakują złodzieja. Owczarek australijski może spać na dworze, ale zimą musi mieć dobrze ogrzewany kojec, jednak najlepsze dla niego będzie mieszkanie przy swojej rodzinie w domu.
Owczarek australijski podziękuje opiekunowi za długie spacery i wycieczki do lasu lub w góry, bieganie czy wspólny canicross, czyli biegi przy rowerze.
Owczarek australijski – żywienie i pielęgnacja
Owczarki australijskie żywić należy w pełni zbilansowaną, dobrej jakości karmą sucha lub mokrą przeznaczoną do wieku. Mogą być również na diecie BARF, jednak jest ona bardzo trudna do skomponowania.
Owczarki australijskie wymagają trochę większej pielęgnacji niż psy krótkowłose. Ich sierść musi być regularnie czesana, nawet codziennie. W okresie linienia futro będzie wszędzie w domu i do wyczesywania najlepiej użyć szczotki typu furminator.
Choroby rasy
Owczarki australijskie, mimo że sprawne i żyjące aż 12-15 lat, są rasą obciążoną chorobami genetycznymi, które można jednak wyeliminować badaniem psów przed dopuszczeniem do hodowli.
Grozi im dysplazja stawów biodrowych, łokciowych czy OCD (osteochondroza), ale także różne choroby oczu jak zaćma młodzieńcza, PRA czy CEA (anomalia oczy collie). Cierpieć też mogą na mutację genu MDR1. Istnieje sporo leków np. używanych do narkozy, które mogą zabić naszego psa, jeśli tę mutację posiada. Dobry hodowca powinien przebadać psy na wszystkie te choroby.
Czasami u owczarków australijskich występuje epilepsja.